Jedna z popularniejszych dysfunkcji zachowania to narcyzm. Niezwykle szkodliwy, niezależnie na jakiej linii relacji się pojawia, czy to w związkach partnerskich, czy w rodzinie. Jednak jeszcze trudniejszy od narcyza jest narcyz ukryty, kamuflujący się i trudny w rozpoznaniu. Na szczęście są sposoby, by go niezawodnie zdemaskować i jednocześnie w najlepszy możliwy sposób zadbać o siebie. Jak to zrobić? Czym jest narcyzm ukryty?
Pomóc narcyzowi?
Niestety narcyzm to zaburzenie wyjątkowo trudne w pracy terapeutycznej. Potrzebna jest ścisła współpraca z psychologiem, a nade wszystko uświadomienie sobie problemu. To pomoże dostrzec swoje procesy myślowe i reagować inaczej – w zdrowy sposób.
Żeby narcyz się zmienił, musi tego chcieć. Nade wszystko musi dopuścić do siebie myśl, że potrzebuje pomocy. A to jest największy problem. Stąd naturalne stają się próby ludzi, mających z nim do czynienia, które zmierzają do ochrony siebie. Dystansowanie się od osób zaburzonych i dbanie o swój dobrostan – to w praktyce jedyna skuteczna droga.
Narcyzm ukryty. Gdy czujesz się…
Twoja intuicja działa zazwyczaj dobrze. Dlatego zaufaj jej!
Gdy w towarzystwie danej osoby czujesz się „niewygodnie”, dziwnie, masz wrażenie, że jesteś niewystarczająca, a Twoje poczucie wartości niknie w oczach, wiedz, że coś jest na rzeczy.
Poszukiwanie winy na zewnątrz
Narcyzm to ta cecha zaburzeń osobowości, która ma sztywne schematy zachowań. Ma w zwyczaju szukaniu winy poza samą sobą.
Narcyzi szukają jej zawsze w czynnikach zewnętrznych. Nie są zdolne do głębszej refleksji i dojrzenia swojego udziału w powstaniu problemu. Samoświadomość na niskim poziomie, jak również zdolność do refleksyjności.
Przekonania wielkościowe. Narcyzm ukryty
Narcyz uważa się za osobę doskonałą. Najlepszą. Zna się na wszystkim, wszystko rozumie. Innych krytykuje, umniejsza ich dokonania. Nie bierze pod uwagę innego punktu widzenia. Ponadto nie może zrozumieć, że ludzie różnią się między sobą, a on nie ma kompetencji, by znać się na wszystkim.
Nie ma kompletnie szacunku dla innych poglądów. Opinie innych bagatelizuje, wyśmiewa i przekształca.
Nigdy nie uznaje uczuć innych, które wynikają z jego trudnych zachowań. Podkreśla, że nie on jest winny, ale „krucha i nadwrażliwa” druga jednostka.
Czar i okrucieństwo w jednym
Narcyz potrafi być naprawdę okrutny. Zwłaszcza ten, który nie uświadamia sobie swoich problemów.
Umie atakować na ślepo, ranić słowem i gestem, sięgać naprawdę po mocne formy zachowania, wszystko po to, by podporządkować sobie innych. Brak uczuć wyższych to ważny sygnał rozpoznawczy.
Największą agresją reaguje w momencie odmowy wykonania tego, co chce lub jakiejkolwiek krytyki.
Notoryczne kłamanie
Narcyz kłamie dla zasady. Mija się z prawdą. Wybiela się za wszelką cenę. Nigdy nie przyznaje do swoich przewinień. I nigdy, absolutnie nigdy nie przeprasza.
Potrzeba wzbudzania poczucia winy
Narcyz ma potrzebę wzbudzania poczucia winy. Stawia się w roli ofiary. Po co? Oczywiście po to, by nie tracić zainteresowania i uwagi skierowanej w jego stronę.
Nastawienie przeciwko jednej osobie innych członków rodziny. Narcyzm ukryty
Narcyz sięga też po moc „grupy”. W związku z tym, że doskonale się umie „sprzedać”, przedstawiając jako jednostka „doskonała” – dla świata, atakuje mocą innych rąk. Jest perfekcyjny w nastawieniu przeciwko danej osoby innych.
Jak szybko poznać narcyza ukrytego?
- Mieć inne zdanie,
- odmówić czegoś,
- konstruktywnie skrytykować,
- słuchać jak mówi „ja, ja”, stawia się w roli bohatera, czeka na oklaski i nie pyta o Ciebie.
