Co to jest aspartam?
Aspartam to związek chemiczny zaliczany do grupy syntetycznych substancji słodzących, czyli innymi słowy – słodzików. Podobnie jak i inne związki z tej grupy, stosuje się go przede wszystkim do produkcji żywności przetworzonej, w tym artykułów spożywczych tzw. “dietetycznych”, dla diabetyków i o obniżonej kaloryczności. Dodatek słodzika takiego jak aspartam do artykułów spożywczych oznacza się symbolem E951.
Aspartam pozwala nadać słodki smak żywności, w związku z czym spotkać go możemy zarówno jako samodzielny słodzik, a także jako składnik innych produktów spożywczych. Stosowanie aspartamu na rynku produktów spożywczych jest określone przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. Aby dowiedzieć się więcej na temat faktów i mitów na temat aspartamu, przejdź tutaj: https://technologzywnosciradzi.pl/aspartam-11-faktow/.
Właściwości aspartamu
Aspartam to ester metylowy dipeptydu kwasu asparaginowego i fenyloalaniny. Cechuje się on intensywnie słodkim smakiem, nawet 200 razy silniejszym niż klasyczny cukier buraczany. Aspartam jako słodzik nie dostarcza kalorii. Ma postać białego ciała stałego o krystalicznej budowie.
W świetle przewodu pokarmowego aspartam metabolizowany jest do kwasu asparaginowego, fenyloalaniny, a także niewielkiej ilości metanolu. Dzięki temu, że nie jest metabolizowany (przetwarzany) przez bakterie obecne w jamie ustnej, tak jak cukier, nie nasila rozwoju próchnicy zębów.
Do jakich produktów dodaje się aspartam?
Aspartam stosuje się przede wszystkim do produktów spożywczych o obniżonej kaloryczności. Są to np.:
- napoje i desery spożywane na zimno:
- napoje gazowane i mleczne,
- lody,
- słodycze,
- wyroby czekoladowe,
- dżemy i inne pasty do smarowania pieczywa “na słodko”,
- produkty do ssania np. gumy do żucia, drażetki, tick – tacki etc.,
- żywność dietetyczna, dla osób odchudzających się, dla sportowców, dla diabetyków.
Aby przekonać się czy w danym produkcie aspartam jest obecny, wystarczy sprawdzić listę składników i poszukać w niej frazy “E951”.
Czy aspartam jest bezpieczny dla zdrowia?
Nierzadko spotkać możemy się z informacją, że spożywanie słodzików jest niezdrowe. Przeciwnicy substancji słodzących powołują się na wyniki badań na zwierzętach czy krótki czas stosowania wybranych związków chemicznych. Z drugiej strony wiemy, że włączenie słodzików do diety niesie za sobą pewne korzyści np. redukcję spożycia cukru czy ograniczenie ogólnej kaloryczności jadłospisu. Czy zatem warto włączyć słodziki do diety?
Przede wszystkim należy pamiętać, że wszystkie substancje dodatkowe obecne na rynku, muszą mieć potwierdzone bezpieczeństwo. Zatem również aspartam, dopuszczony prawnie do spożywania na terenie Unii Europejskiej, jest uważany za bezpieczny. Wiele towarzystw i środowisk naukowych potwierdza jego bezpieczeństwo. Wśród nich wymienić można:
- Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO)/Światową
- Organizację Zdrowia (WHO), Wspólny Komitet Ekspertów ds. Dodatków do Żywności (JECFA),
- Food Standards Australia and New Zealand (Australia i Nowa Zelandia; FSANZ),
- UK Food Standards Agency (Wielka Brytania),
- Health Canada (Kanada),
- Food Safety Authority of Irleand.
Jednocześnie należy podkreślić, że najzdrowsza dieta to taka, która w jak największym stopniu bazuje na naturalnych produktach spożywczych. Unikać należy tych artykułów spożywczych, które są wysoko przetworzone i mają długą listę składników. W związku z tym zawsze decyzję o włączeniu bądź rezygnacji ze substancji słodzących, w tym aspartamu, należy podejmować indywidualnie. Czasami może się okazać, że włączenie słodzików do diety będzie bardziej korzystne, aniżeli całkowita ich eliminacja np. w otyłości. Cennym wsparciem w takiej sytuacji może być konsultacja z dietetykiem, który pomoże nam skomponować plan żywienia optymalnie dopasowany zarówno do stanu zdrowia, jak i preferencji żywieniowych.
Kto musi unikać aspartamu?
Omawiając bezpieczeństwo aspartamu, należy przypomnieć, że wybrane osoby niestety muszą całkowicie zrezygnować ze spożywania go. Dotyczy to przede wszystkim osób z fenyloketonurią, które z uwagi na zaburzenia metaboliczne, nie są w stanie przetwarzać spożytego aspartamu. U tych osób nawet najmniejsze ilości będą szkodliwie wpływać na zdrowie.
Unikać aspartamu powinny także osoby z innymi chorobami przewlekłymi, u których zauważono negatywne skutki po spożyciu tego słodzika. Może to dotyczyć osób z chorobami jelit czy osób nadwrażliwych na aspartam.
Podsumowując, obecnie aspartam jest uznawany za bezpieczny. W świetle aktualnie dostępnej literatury naukowej nie ma podstaw do obaw o jego wpływ na zdrowie człowieka. Jednocześnie komponując codzienną dietę należy pamiętać, aby wybierać produkty pochodzenia naturalnego i jak najmniej przetworzone.
Ja całkowicie zrezygnowałam z cukru i jego zamiennikòw.