Co zawiera gluten? – lista produktów i ważne zasady

Dieta bezglutenowa to nie tylko moda. To nawet nie sposób na uzyskanie szczupłej sylwetki. To lekarstwo dla osób nietolerujących tej mieszaniny białek. Często przy okazji przygotowania dań bez glutenu szukamy informacji – co zawiera gluten. Innymi słowy, gdzie można znaleźć gluten?

Co to jest gluten?

Gluten to białko pochodzenia roślinnego występujące w niektórych gatunkach zbóż. Dzisiaj za sprawą modyfikacji genetycznych, obecne w ilości wielokrotnie przekraczającej zawartość glutenu dostępną w chlebie pszennym przed laty. Na skutek prób uodpornienia zboża i uczynienia z niego rośliny dającej większe ziarna, ilość glutenu w mące na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci dramatycznie wzrosła.

Skutkiem są coraz powszechniejsze nietolerancje, alergie czy nadwrażliwość na gluten. Gluten poleca się wykluczyć również u nadpobudliwych dzieci, często chorujących maluchów i dorosłych, osób mających problem z nawracającymi wysypkami, a także u kobiet z chorobami tarczycy. Powodów dla których lekarze zalecają dietę bezglutenową jest coraz więcej.

Co zawiera gluten? Zboża

Gluten występuje w następujących zbożach:

• pszenica (również jej dawne odmiany, np. orkisz),
• żyto,
• jęczmień,
• zwykły owies ze względu na zanieczyszczenia (istnieje owies bezglutenowy, pochodzący z upraw wyraźnie oznaczonych, na opakowaniu produktu znajdziemy symbol przekreślonego kłosa, informujący o bezglutenowości).

Co zawiera gluten? Mąki

Gluten dostępny jest w mąkach produkowanych z wymienionych wyżej ziaren, czyli:

• mąka pszenna,
• mąka żytnia,
• mąka jęczmienna.

Co zawiera gluten? Płatki

• płatki pszenne,
• płatki jęczmienne,
• płatki żytnie.

Co zawiera gluten? Kasze

• kasza manna,
• kasza kuskus,
• kasza jęczmienna (kuskus, perłowa, mazurska),
• kaszki błyskawiczne zbożowe,
• kaszki mleczno-zbożowe

Co zawiera gluten? Makarony

• makaron pszenny,
• makaron żytni.

Gdzie jeszcze znajdziemy gluten?

• gotowe pakowane ciastka (chyba, że są wyraźnie oznaczone jako bezglutenowe),
• herbatniki, ciastka, wafelki (chyba, że w wersji bez glutenu),
• gotowe ciasta (chyba, że są wyraźnie oznaczone jako bezglutenowe),
• chleb biały i razowy,
• bułki i bagietki pszenne,
• pieczywo chrupkie,
• precle, paluszki, precelki,
• bułka tarta,
• pizza,
• panierki do mięs,
• potrawy panierowane,
• napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego,
• klasyczne piwo,
• produkty z kiełkami zbóż,
• olej z kiełków pszenicy,
• kawa zbożowa,
• kakao owsiane,
• zwykły sos sojowy,
• zwykły proszek do pieczenia,
• zupy zaprawiane mąką.

Gdzie może czaić się gluten?

Gluten może być obecny w każdym produkcie. Nawet w tym pozornie bezglutenowym, typu popcorn, galaretka, majonez, keczup, dżem czy jogurt.

Jeśli stosujemy dietę bezglutenową lub planujemy przyjąć gościa na diecie wykluczającej gluten, należy przeanalizować każdą etykietę produktu stosowanego w kuchni.  Wszystkie alergeny, według prawa, powinny być na niej uwzględnione i oznaczone w wyróżniający się sposób – wielkimi literami, podkreślone, czy wyszczególnione na kolorowym tle.

Dodatkowo w przypadku gościa z celiakią czy alergią na gluten, należy wykluczyć możliwość krzyżowego zanieczyszczenia glutenem. Wskazane jest używanie czystych desek, patelni, masła i sztućców. Przed pieczeniem ciast bezglutenowych należy starannie oczyścić piekarnik. Nigdy nie wolno mieszać zup glutenowych i bezglutenowych tą samą łyżką. Wystarczy niewielka ilość glutenu, by produkt bezglutenowy, przygotowany nawet z wielką starannością, został zanieczyszczony i w konsekwencji niepolecany dla osób z chorobą trzewną czy innych stosujących dietę bezglutenową ze wskazań lekarskich.

Przeczytaj – dieta owocowa – jakie niesie korzyści?